Wirusy wysłane na wojnę z nowotworem
Naukowcy nauczyli się wykorzystywać bakteriofagi jako niezwykle precyzyjne narzędzia. Ich zadaniem jest niszczenie komórek rakowych oraz pomaganie lekarzom w: wykrywaniu, diagnozowaniu, a w przyszłości także w leczeniu.
Bakteriofagi to wirusy, będące jednym z najbardziej obiecujących narzędzi biotechnologicznych w diagnostyce, terapii i profilaktyce chorób nowotworowych.
– Biotechnologia potrafi czynić cuda. Nauczyliśmy się wykorzystywać te wirusy jako niezwykle precyzyjne narzędzia – po to, żeby bezpośrednio niszczyły komórki rakowe oraz dodatkowo pomagały nam w ich wykrywaniu, diagnozowaniu, a w przyszłości także w leczeniu. Fagi stają się platformami, na których możemy budować rozwiązania wcześniej zarezerwowane wyłącznie dla nanotechnologii. Klucz tkwi w ich powierzchni. Bakteriofag, np. popularny M13, ma otoczkę złożoną z białek. Dzięki manipulacjom genetycznym możemy sprawić, aby na tej otoczce pojawiły się określone cząsteczki – białka, przeciwciała, znaczniki fluorescencyjne. Tak zmodyfikowany fag potrafi „rozpoznać” białka charakterystyczne dla komórek rakowych i związać się z nimi – mówi prof. dr hab. Alicja Węgrzyn, dyrektorka Centrum Terapii Fagowych Uniwersytetu Gdańskiego.
Zdaniem naukowców bakteriofagi mogą być szczepionkami przeciwnowotworowymi. Na ich powierzchni można prezentować fragmenty białek występujących na komórkach nowotworowych. Dzięki temu układ odpornościowy uczy się je rozpoznawać i niszczyć.
Rozmowa z prof. dr hab. Alicja Węgrzyn o badaniach nad bakteriofagami i ich właściwościami w serwisie Nauka w Polsce – naukawpolsce.pl.
(oprac. jkg)
Ilustracja: Model strukturalny bakteriofaga T-4 na poziomie atomowym (za Wikipedia) autorstwa Dr. Victor Padilla-Sanchez, PhD https://www.drvictorpadillasanchez.com – Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=92020519
