Medycy podjęli się szczególnego zadania. Chcą zrekonstruować twarze uczestników bitwy pod Grunwaldem. Analizują fragmenty szkieletów blisko 200 osób, których szczątki pobrano podczas prac archeologicznych w miejscu pochówku.

– To dla nas ekstremalnie interesujące. Mimo upływu ponad 600 lat i złego stanu szczątków, dzięki nowoczesnym technologiom możemy dowiedzieć się o uczestnikach bitwy naprawdę wiele, m.in. skąd pochodzili i jak wyglądali – mówi prof. Andrzej Ossowski kierujący badaniami w Zakładzie Genomiki i Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego.

Z kilkudziesięciu tysięcy fragmentów kości wyselekcjonowano trzy czaszki, które – zdaniem badaczy – należały do rosłych mężczyzn mogących brać udział w bitwie 15 lipca 1410 roku. Świadczą o tym np. ślady obrażeń. Można także zauważyć inne zmiany.

– O uzębieniu z tamtych czasów można powiedzieć, że widać moment, gdy ówczesna populacja zwiększyła spożycie cukru. Im starsza populacja, tym mniej zmian próchniczych. Ale też można zauważyć, że zęby są starte, bo wówczas do posiłków używano mąki zanieczyszczonej piaskiem. Ziarna zboża mielono w kamiennych żarnach, stąd obecność piasku – opisał. Histopatolodzy podczas badań mikrobiologicznych znajdują też zmiany w kościach wywołane gruźlicą.

Ale głównym zadaniem naukowców ze Szczecina są rekonstrukcje twarzy rycerzy.

– Nie będą to wizje artystyczne, lecz wierne, oparte na danych biologicznych, które posłużą do odwzorowania rzeczywistego wyglądu. Badania genetyczne mamy mocno zaawansowane. Nasze analizy prowadzone są w różnych kierunkach. Na przykład analiza fenotypowa wskaże, jaki kolor oczu i kolor włosów mieli uczestnicy bitwy. Nad tym pracuje zespół prof. Eweliny Pośpiech – podkreślił prof. Ossowski.

Jak dodał, badania mogą dać odpowiedź także na pytanie o pochodzenie biogeograficzne uczestników bitwy. – Pracujemy nad tym, by określić, z jakiego rodu rycerskiego dane szczątki pochodzą. Do tego służą badania DNA mitochondrialnego i chromosomu Y – podkreślił naukowiec.

Więcej o projekcie badawczym genetyków w serwisie Nauka w Polsce – naukawpolsce.pl.

(oprac. jkg)

Ilustracja: reprodukcja obrazu Jana Matejki w domenie publicznej