Punkt sanitarny sprzed 70. lat. Edward Hartwig dokumentując Lublin w 1954 roku podczas przygotowań i obchodów X-lecia PKWN sfotografował ówczesną placówkę ochrony zdrowia – mieściła się na roku ul. Kowalskiej i placu Zamkowego.

22 lipca było w czasach PRL datą szczególną. Państwowe święto upamiętniało początek powojennej historii Polski. Dla Lublina 22 lipca 1954 roku był bardzo specjalnym czasem, bo decyzją ówczesnych władz zorganizowano w naszym mieście centralne obchody dziesięciolecia ogłoszenia Manifestu Lipcowego. Centrum zostało w błyskawicznym tempie wyremontowane, odbudowano zniszczone w czasie wojny obiekty, od podstaw wybudowano plac Zebrań Ludowych czyli plac Zamkowy.

Patrząc na sfotografowane przez Edwarda Hartwiga wejście do kamienicy z surowej cegły, w której mieścił się punkt sanitarny oraz wystawa oświaty sanitarnej trudno się zorientować, że to róg ulicy Kowalskiej i placu Zamkowego. W jednym z nowiutkich domów tworzących osiedle mieszkaniowe „Podzamcze”, w 1954 roku można było uzyskać doraźną pomoc i dowiedzieć się gdzie w Lublinie szukać pomocy lekarskiej i aptek.

Niestety tablica zasłaniająca wejście do niewykończonych pomieszczeń nie jest czytelna i nie da się odtworzyć siatki instytucji ochrony zdrowia w tamtym czasie. Na pewno jedną z wymienionych tam aptek była placówka z ul. Bramowej, która jako pierwsza państwowa apteka w Lublinie była czynna od 22 lipca 1950 roku.

Punkt sanitarny przy ul. Kowalskiej musiał być często odwiedzany przez potrzebujących, bo przez ten fragment miasta przewijały się wówczas tłumy. Dookoła zamku trwała uświetniająca obchody Centralna Wystawa Rolnicza. Jak podawała ówczesna prasa, przez miesiąc po otwarciu, ekspozycję obejrzało 300 tys. osób.

Zwyczaj podkreślania wagi lipcowego święta był podtrzymywany przez wiele lat, także w przypadku inwestycji związanych z ochroną zdrowia.

Na przykład, oprócz wspominanej apteki, istniejącej pod tym adresem do dziś, Pogotowie Ratunkowe PCK w lipcu 1949 roku dostało budynek przy ówczesnej ul. Wyszyńskiego (Niecałej) a w nim siedem nowocześnie urządzonych sal, w tym chirurgiczno-zabiegową. W lipcu 1953 roku przy ul. Staszica oddano do użytku pawilon chirurgii dziecięcej na 70 łóżek ale jak informowały gazety zapomniano o dostawie prądu i pawilon stał pusty przez kilka miesięcy. W lipcu 1956 roku dziennikarze pisali, że w rejonie ul. Północnej rozpoczęto budowę szpitala klinicznego, który jako PSK4 został otwarty 19 lipca 1964 roku.

W lipcu 1965 roku przy ul. Karłowicza zaczęła działać Miejska Przychodnia Specjalistyczna Dziecięca, co ciekawe ufundował ją oddział NBP.

20 lipca 1971 roku przy ul. Topolowej otwarto zbudowaną wówczas przychodnię obwodową; a lipiec 1972 roku to czas niwelacji terenu przy ul. Chmielnej pod budowę Kliniki Okulistycznej.

25 lipca 1974 roku wicepremier Mieczysław Jagielski najpierw przy ul. Skłodowskiej wmurował kamień węgielny pod budowę teatru i filharmonii, a potem przy al. Kraśnickiej pod budowę szpitala.

Gdyby ktoś chciał zobaczyć lipcowy Lublin 1954 w obiektywie Edwarda Hartwiga, wystawa fotografii czynna jest do 26 sierpnia w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” (ul. Grodzka 34) w Lublinie. Jest na niej prezentowane zdjęcie.

(oprac. jkg)

Korzystałam z „Lublin. Dzieje miasta XIX i XX wiek”.

Fot. Edward Hartwig/Materiał przekazany Ośrodkowi „Brama Grodzka – Teatr NN” przez Ewę Hartwig-Fijałkowską